VERGIL, Aeneis 1, 579 - 642
Dido und Aenas
Hexameter
Rotgedruckte Vokale werden betont - eingeklammerte Silben nicht gelesen !
Sprechpausen (Zäsuren):
1. – Pause nach dem 3. Halbfuß (= 2. Hebung): Trithemimeres (caesura semiternaria)
ǁ2. – Pause nach dem 5. Halbfuß (= 3. Hebung): Penthemimeres (caesura semiquinaria) ǁ
3. – Pause nach der 1. Kürze des 3. Daktylus: trochäische Zäsur (κατὰ τρίτον τροχαῖον) ǁ
4. – Pause nach dem 7. Halbfuß (= 4. Hebung): Hephthemimeres (caesura semiseptenaria) ǁ
5. - Pause nach dem 4. Fuß : bukolische Diärese ǁ
6. - Interpunktionszäsur: ǁ
7. - weibliche Zäsuren:
trochäische Zäsur (κατὰ τρίτον τροχαῖον) ǁ
nach der 1. Kürze des 2. Versfußes |
nach der 1. Kürze des 4. Versfußes |
His anim(um) arrecti ǁ dictis ǁ et ǁ fortis Achates
580 et pater Aeneas ǁ iamdud(um) erumpere nubem
ardebant. ǁ Prior Aenean ǁ compellat Achates:
'Nate dea, ǁ quae nunc ǁ animo ǁ sententia surgit?
omnia tuta | vides, ǁ classem ǁ sociosque receptos.
Unus abest, ǁ medi(o) in ǁ fluctu ǁ quem ǁ vidimus ipsi
585 submersum; ǁ dictis ǁ respondent ǁ cetera matris.'
Vix ea fatus | erat, ǁ cum circumfusa repente
scindit se ǁ nubes ǁ et in aethera ǁ purgat apertum.
Restitit Aeneas ǁ claraqu(e) in ǁ luce refulsit,
os umerosque | deo ǁ similis; ǁ namqu(e) ipsa decoram
590 caesariem ǁ nato ǁ genetrix ǁ lumenque iuventae
Purpure(um) et ǁ laetos ǁ oculis ǁ adflarat honores:
quale manus ǁ addunt ǁ ebori ǁ decus, ǁ aut ubi flavo
argentum ǁ Pariusve ǁ lapis ǁ circumdatur auro.
Tum sic regin(am) adloquitur, ǁ cunctisque repente
595 improvisus | ait: ǁ 'Coram, ǁ quem ǁ quaeritis, adsum,
Troius Aeneas, ǁ Lybicis ǁ ereptus ab undis.
O sol(a) infandos ǁ Troiae ǁ miserata labores,
quae nos, reliquias ǁ Danaum, ǁ terraeque marisque
omnibus exhaustos ǁ iam casibus, ǁ omni(um) egenos,
600 urbe, domo, ǁ socias, ǁ grates ǁ persolvere dignas
non opis est ǁ nostrae, ǁ Dido, ǁ nec ǁ quicquid ubiqu(e) est
gentis Dardaniae, ǁ magnum ǁ quae ǁ sparsa per orbem.
Di tibi, si ǁ qua pios ǁ respectant ǁ numina, si quid
usquam iustitia (e)st ǁ et mens ǁ sibi ǁ conscia recti,
605 praemia digna | ferant. ǁ Quae te ǁ tam ǁ laeta tulerunt
saecula? Qui ǁ tanti ǁ talem ǁ genuere parentes?
In freta dum ǁ fluvii ǁ current, ǁ dum ǁ montibus umbrae
lustrabunt ǁ convexa, ǁ polus ǁ dum ǁ sidera pascet,
semper honos ǁ nomenque ǁ tuum ǁ laudesque manebunt,
610 quae me cumque | vocant ǁ terrae.' ǁ Sic ǁ fatus, amicum
Ilionea | petit ǁ dextra, laevaque Serestum,
post alios, ǁ fortemque Gyan ǁ fortemque Cloanthum.
Obstipuit ǁ prim(o) aspectu ǁ Sidonia Dido,
casu deinde | viri ǁ tant(o) et ǁ sic ǁ ore locuta (e)st:
615 'Quis te, nate | dea, ǁ per tanta pericula casus
insequitur? ǁ Quae vis ǁ immanibus ǁ applicat oris?
Tun(e) ill(e) Aeneas, ǁ quem Dardanio Anchisae
alma Venus ǁ Phrygii ǁ genuit ǁ Simoentis ad undam?
Atqu(e) equidem ǁ Teucrum ǁ memini ǁ Sidona venire
620 finibus expulsum ǁ patriis, ǁ nova ǁ regna petentem
auxilio ǁ Beli; ǁ genitor ǁ tum ǁ Belus opimam
vastabat ǁ Cypr(um) et ǁ victor ǁ dicione tenebat.
Tempore (iam) ex ǁ illo ǁ casus ǁ mihi ǁ cognitus urbis
Troianae ǁ nomenque ǁ tuum ǁ regesque Pelasgi.
625 Ips(e) hostis ǁ Teucros ǁ insigni ǁ laude ferebat,
sequ(e) ort(um) antiqua ǁ Teucror(um) ab ǁ stirpe volebat.
Quar(e) agit(e), o ǁ tectis, ǁ iuvenes, ǁ succedite nostris.
Me quoque per ǁ multos ǁ similis ǁ fortuna labores
Iactat(am) hac ǁ demum ǁ voluit ǁ consistere terra.
630 Non ignara | mali, ǁ miseris ǁ succurrere disco.'
Sic memorat; ǁ simul Aenean ǁ in ǁ regia ducit
tecta, simul ǁ divom ǁ templis ǁ indicit honorem.
Nec minus interea ǁ sociis ǁ ad ǁ litora mittit
viginti ǁ tauros, ǁ magnor(um) horrentia centum
635 terga suum, ǁ pinguis ǁ centum ǁ cum ǁ matribus agnos,
munera laetitiamque ǁ dii.*
At domus interior ǁ regali ǁ splendida luxu
instruitur, ǁ mediisque ǁ parant ǁ convivia tectis:
arte laboratae ǁ vestes ǁ ostroque superbo,
640 ingens argentum ǁ mensis, ǁ caelataqu(e) in auro
fortia facta | patrum, ǁ series ǁ longissima rerum
per tot ducta | viros ǁ antiqu(a) ab origine gentis.
* unvollständiger Vers (insgesamt 58 in der Aeneis)